Özgül Öğrenme Bozukluğu Nedir ?
Özgül Öğrenme Güçlüğü, bireyin okuma, yazılı anlatım ya da matematik becerisinin yaş, zeka ve eğitim düzeyine göre beklenenden belirgin düzeyde geride olmasıdır.
Zihinsel bir yetersizlik değildir. Nörogelişimsel bir farklılıktır.
Özgül öğrenme güçlüğü, normal ya da normal üstü zekaya sahip ve herhangi bir duyusal kusur ya da hasar taşımayan bireylerin özellikle okul ortamında akademik başarılarının akranlarına kıyasla düşük olmaları durumunda akla gelebilecek olasılıklardan biridir.
Çocuk okuma, yazma, dinleme, matematik gibi spesifik bir alanda zorluk yaşıyorsa, bu özgül öğrenme güçlüğünün bir göstergesi olabilir.
Genellikle çocuklarda bulunduğu okula başlamalarıyla fark edilir. Sınıf ortamında okuma yazma becerilerinde potansiyeli gösterememesi önemli bir ipucudur. Özgül öğrenme güçlüğü nedeniyle potansiyelini gerçekleştiremeyen çocukların tembellik yaptığı sanılabilir ve bundan dolayı çocuğa gösterilen tepkiler de onun özgüven yitimi yaşamasına yol açabilir.
Özgül Öğrenme Bozukluğu Türleri ve Belirtileri
Disleksi Nedir ?
Disleksi: Bireyin zekasının normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen, öğrenmede güçlük yaşaması olarak tanımlanır. Okuma bozukluğu olarak da bilinir. Disleksi en yaygın görülen özgül öğrenme güçlüğüdür.
Disleksinin Okul Öncesi Belirtileri
Telaffuz hataları,
Tanıdığı insanların isimlerini hatırlayamama,
Devrik cümleler,
Duyduğu cümleyi hatırlayamama veya anlayamama,
Yönleri karıştırma, zıt kavramları (büyük-küçük, uzun-kısa, aşağı-yukarı) zor öğrenme,
Geç konuşma,
Kalem kullanmada zorluk ya da çizgi çalışmalarında isteksizlik,
Bir çalışma yaparken dikkatin dağınık olması (örneğin diğer eliyle başka nesnelerle oynaması veya başka konulardan konuşmaya başlaması),
Makas kullanmak gibi el göz koordinasyonu problemleri, gibi durumlar olarak görülmektedir.
Disleksinin Okul dönemi Belirtileri
Çizgi çalışmalarında isteksizlik,
Yazı ve çizgilerde ölçüsüzlük (büyük yapmak gibi),
Harfleri bir türlü öğrenememek,
Harfleri sesletimde ve yazmada karıştırmak (m-n, b-d-p, g-y, f-v gibi),
Sayıları karıştırmak (6-9, 2-5, 4-7, 35-53 gibi),
Okumada isteksizlik,
Ödevlerde akranlarına göre çok yavaş olmak,
Sadece kısa metinleri okuma yazmayı istemek,
Bakmadan yazmada zorlanmak,
Kısa süreli bellekte sorun yaşamak,
Önemli vurguları kaçırmak,
Dikkatin dağınık olması,
Yapılan çalışmanın bir an önce bitmesini istemek,
Okurken ya da yazarken ekleri atlamak,
Benzeterek okumak (örneğin güzeldi-güneşli, gümbürtü-yumdurdu gibi),
Zamanı ayarlayamamak,
Akranlarına göre bir dakikada daha az kelime okumak gibi belirtileri vardır.
DİSGRAFİ (Yazmadaki Güçlük)
Disgrafi Nedir?
Disgrafi yazma bozukluğu olarak tanımlanan öğrenme güçlüğü türlerinden biridir. Bireyler normal ya da normal üzeri zeka düzeyine sahip olmalarına karşın yazarken harf atlayarak yazma, Hece atlayarak yazma, Rakamları tersten yazma, Harfleri tersten yazma gibi sorunlar yaşarlar. Çocuğun okuma yazmaya başlaması ile fark edilir.
Disgrafi Belirtileri
Yaşıtlarından daha yavaş yazarlar ve sınıfa uyum sağlayamazlar.
Yazarken çabuk yorulurlar.
Defterleri oldukça düzensizdir.
Bazen yazılarını kendileri bile okumakta zorlanırlar.
Noktalı harfleri sıklıkla birbirleriyle karıştırırlar ‘’i-ı, ğ-g, o-ö, ü-u’’ gibi.
İmla kurallarına uymakta güçlük yaşarlar.
Kalemi düzgün tutamazlar ve düzensiz yazarlar.
Harflerin arasına boşluk bırakma ve alfabe sıralama gibi durumlarda güçlük yaşarlar.
Fikirlerini yazı ile dile getirmekten kaçınırlar ve bunu denediklerinde zorlanırlar.
DİSKALKULİ (Matematikteki Güçlük)
Diskalkuli Nedir?
Ortada zihinsel bir problem olmadığı halde sayı ve sembolleri kavrama, matematiksel işlemleri gerçekleştirme ve ilişkilendirmede güçlük yaşatan özel öğrenme bozukluğudur.
Okul Öncesi Dönem Diskalkuli Belirtileri
Okul öncesi dönemde yer alan diskalkulili bir çocuk aşağıda yer alan belirtileri gösterirler.
Sayı saymakta zorlanırlar,
Küçükten büyüğe veya uzundan kısaya sıralamada zorlanırlar,
Nesneleri sırayla saymakta zorlanırlar,
Önce ve sonra gelen sayıları karıştırırlar,
Geometrik şekilleri tanımakta zorlanır,
Parça – bütün ilişkisinde zorlanırlar.
İlkokul Dönem Diskalkuli Belirtileri
İlkokul döneminde yer alan diskalkulili bir çocuk aşağıda yer alan belirtileri gösterebilir.
Rakamları doğru yönde yazmakta zorlanırlar,
1-20’ye kadar ileri geri saymakta zorlanırlar,
Ritmik saymada zorlanırlar,
Sayıları tersten okuyabilirler,
Dört işlem yaparken sık sık parmak kullanırlar,
İşlem önceliğinde zorlanırlar,
İşlemlerin yönlerini karıştırırlar,
Çarpım tablosunu ezberlemekte zorlanırlar,
Çarpma ve bölme işleminde zorlanırlar,
Problemlerde kavramları karıştırırlar (katı, eksiği, fazlası vb.),
Matematik sembollerini karıştırırlar,
Matematik içeren oyunları oynamaktan kaçınırlar,
Ortaokul Dönemi Diskalkuli Belirtileri
Ortaokul döneminde yer alan diskalkulili bir çocuk aşağıda yer alan belirtileri gösterebilir.
Problemi çözmek için plan yapamayabilirler,
Sayıların basamak değerlerini kavramakta zorlanırlar,
Çizelgeler ve grafikleri yorumlamakta zorlanırlar,
Dört işlem yaparken parmak kullanımı yaparlar,
Çarpım tablosunu ezberlemekte zorlanırlar,
Zihinden işlem yapmakta zorlanırlar.
Bir çokluğu sayısal olarak tahmin etmekte zorlanırlar,
Matematik kavramlarını karıştırırlar.
Özgül Öğrenme Bozukluğu Eğitimi
Özgül öğrenme güçlüğü olan çocukların gerek sosyal gerekse akademik yaşamında karşılaştığı güçlükler dikkate alındığında özel eğitim ile desteklenmeleri büyük önem taşır. Alanında uzman olan öğretmenlerimiz çocuğun gelişiminin, kişiliğinin, yeteneklerinin mümkün olduğunca geliştirilmesi ve ailelerinin çocuğun gelişimi konusunda desteklemesi amacıyla çalışmalarını yürütür.
Çocuğun hangi alanlardaki eksikliklerinin ivedilikle desteklenmesi gerektiğini saptamak için kurama başlayan her çocuğumuzun değerlendirilmesi yapılır. Öncelikler değerlendirilerek ona özel hazırlanan bireysel program ile yazma, okuma ve motor beceriler üzerinde çalışılır.